Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου 2014

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΟΔΥΣΣΕΙΑ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Α ΤΡΙΜΗΝΟΥ ΣΤΗΝ ΟΔΥΣΣΕΙΑ

ΚΕΙΜΕΝΟ: ΡΑΨΩΔΙΑ   α, στ.109-140

Είπε κι ευθύς δένει στα πόδια της τα ωραία σαντάλια,                                         109      
θεσπέσια  και χρυσά, εκείνα που την ταξιδεύουν στη θάλασσα
και στην απέραντη στεριά ανάλαφρα, με τις πνοές του ανέμου.
Ύστερα στο χέρι κράτησε άλκιμο κοντάρι, ακονισμένο με χαλκό,
βαρύ, θεόρατο και στιβαρό· μ’ αυτό η κόρη του πανίσχυρου Διός
δαμάζει των γενναίων πολεμιστών τις τάξεις που της ξανάψαν τον θυμό.
 Χύθηκε τότε, ακροπατώντας τις κορφές του Ολύμπου,                                        115
και βρέθηκε μεμιάς στον δήμο της Ιθάκης, να στέκει
στην εξώθυρα του Οδυσσέα, πατώντας το κατώφλι της αυλής του.
Με το χαλκό κοντάρι της στο χέρι, επήρε τη μορφή ενός ξένου·
κι ολόιδια με τον Μέντη, άρχοντα των Ταφίων έπεσε πάνω στους αγέρωχους
μνηστήρες· που εκεί, μπροστά στις πύλες του σπιτιού, έβρισκαν                          120
ευχαρίστηση παίζοντας τους πεσσούς, σε τομάρια βοδιών καθισμένοι, που τα σφάξαν οι ίδιοι.
Κήρυκες  και παιδόπουλα πρόθυμα τους υπηρετούσαν:
άλλοι να σμίγουν σε κρατήρες με νερό κρασί, άλλοι να πλένουν
 τα τραπέζια με σφουγγάρια τρυπητά και να τα στήνουν,                                        125
κάποιοι να κομματιάζουν άφθονα τα κρέατα.
Πρώτος απ’ όλους ο Τηλέμαχος την είδε, ωραίος σαν θεός·
ήταν με τους μνηστήρες καθισμένος, κι όμως ταξίδευε ο νους του πικραμένος.
Έβλεπε με τα μάτια της ψυχής του τον πατέρα του ένδοξο:
 αν ξαφνικά γύριζε πίσω· αν τους μνηστήρες πετούσε έξω απ’ το παλάτι·             130                                                                                    
αν έπαιρνε ο ίδιος πάλι την αρχή στα χέρια του, και μέσα στα αγαθά του βασίλευε σαν πρώτα…
Το όραμα αυτό ανέβαινε στον νου του, πλάι στους μνηστήρες –
κι είδε την Αθηνά. Ευθύς προς την αυλόθυρα έτρεξε, γιατί
 τον έπιασε η ντροπή, να στέκει τόσην ώρα στην πόρτα του ένας ξένος.               135
Κοντά της στάθηκε, της έσφιξε το χέρι το δεξί, με τ’ άλλο πήρε το χάλκινο κοντάρι της,
ύστερα την προσφώνησε μιλώντας, και πέταξαν τα λόγια του σαν τα πουλιά:
«Ξένε μου, καλωσόρισες, έλα να σε φιλέψουμε κι αφού το δείπνο μας
 χορτάσεις, τότε μας λες τον λόγο της επίσκεψής σου.»                                        140

ΘΕΜΑ 1ο
Ποιο είναι το κεντρικό θέμα της Οδύσσειας; Το απόσπασμα που σας έχει δοθεί αναφέρεται στο κεντρικό αυτό θέμα; Αν όχι, ποιο θέμα αφορά;
(4 μονάδες)

ΘΕΜΑ 2ο 
Να γράψετε το νόημα του απασπάσματος.
(4 μονάδες)

ΘΕΜΑ 3ο 
α) Να χωρίσετε το απόσπασμα σε ενότητες και να δώσετε σε καθεμία από αυτές έναν τίτλο.
β) Σε τομάρια βοδιών καθισμένοι, που τα σφάξαν οι ίδιοι (στ. 121-122): ποια τεχνική χρησιμοποιεί εδώ ο ποιητής και ποιος ο ρόλος της;
(3Χ2 μονάδες)

ΘΕΜΑ 4ο
α) Να χαρακτηρίσετε τον Τηλέμαχο από τον τρόπο που παρουσιάζεται στο απόσπασμα.
β) Έχοντας υπόψη σας το τυπικό της φιλοξενίας στην ομηρική εποχή, να βρείτε ποια στοιχεία του βρίσκουμε στο απόσπασμα και να αναφερθείτε με συντομία στη σημασία της φιλοξενίας ως θεσμού στην ομηρική εποχή.
(3Χ2 μονάδες)


Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου 2014

«Γυάλινα Γιάννενα» Μιχάλη Γκανά

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Σχολικό έτος 2013-14
Διδάσκουσα: Νίκη Μποτωνάκη
«Γυάλινα Γιάννενα» Μιχάλη Γκανά

Α. Ο ποιητής: βιογραφία και έργα του

Αφού παρακολουθήσετε την εισήγηση του διδάκτορα Ελληνικής Φιλολογίας Χρήστου Δανιήλ για το Μιχάλη Γκανά http://youtu.be/g9xZCMjyOd4       να απαντήσετε στα ακόλουθα ερωτήματα:

1.Συντάξτε ένα σύντομο βιογραφικό σημείωμα του ποιητή.

2.Ποια είναι μερικά από τα πιο σημαντικά έργα του;

3.Πώς έχει συνδεθεί ο Μιχάλης Γκανάς με τα Γιάννενα σύμφωνα με τον ομιλητή;

4.Πώς έχει επηρεάσει την ποίησή του η ποιητική του δημοτικού τραγουδιού;

Αφού παρακολουθήσετε το παρακάτω βίντεο http://www.youtube.com/watch?v=s1CgJ6mUgcY&list=PLFD3421D9B0C33DCF&feature=share&index=14 να μιλήσετε για τον τρόπο που αντιλαμβάνεται ο ίδιος ο ποιητής τη σχέση του με την πόλη.

Β. Απαγγελία του ποήματος και άλλων ποιημάτων της συλλογής απ΄τον ίδιο τον ποιητή

Γ. Γιάννενα
και δείτε φωτογραφίες από την παγωνιά και τη φουρτουνιασμένη λίμνη Παμβώτιδα

Στην ίδια σελίδα στο σύνδεσμο http://www.giannena-e.gr/Giannena/1-Limni_Giannena_Katalogos.aspx  να διαβάσετε το άρθρο του Νίκου Βραζιτούλη: Η λίμνη Παμβώτις – ένα οδοιπορικό στο χθες και το σήμερα.

Σάββατο 1 Φεβρουαρίου 2014

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Αντώνης Σαμαράκης «Γραφείον Ιδεών»

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Τμήμα Α3
Σχολικό έτος 2013-14
Διδάσκουσα: Νίκη Μποτωνάκη
Αντώνης Σαμαράκης «Γραφείον Ιδεών»

Α. Ο συγγραφέας : βιογραφία και έργα του

Β. Παρουσίαση του βιβλίου: «Αρνούμαι»

Γ. Ανάγνωση του διηγήματος «Γραφείον Ιδεών»

Δ. Ανάλυση κειμένου
Θεματικά κέντρα

·         Στόχοι, επιθυμίες, όνειρα.
·         Ανεργία
·  Απουσία ιδεών στη σύγχρονη εποχή που οδηγεί τους ανθρώπους σε περιστασιακές επαγγελματικές λύσεις και στον τυχοδιωκτισμό.

Ενδεικτική ερμηνευτική προσέγγιση
1. Πρέπει να επισημάνουμε  το ευρύτερο θέμα της ανεργίας, που πλήττει τα αστικά κέντρα και οδηγεί τους ανθρώπους σε τυχοδιωκτικές λύσεις. Στο συγκεκριμένο απόσπασμα ο ήρωας προσπαθεί «να πιάσει την καλή», επιδιώκοντας το εύκολο κέρδος ενός χρηματικού βραβείου. Όταν αποτυγχάνει σ' αυτόν το στόχο, στρέφεται σε μια επαγγελματική επιλογή που αντικατοπτρίζει την φτώχεια  ιδεών της εποχής μας. Το Γραφείον Ιδεών είναι αυτό που ο λαός ονομάζει «αεριτζίδικη δουλειά», δηλαδή ευκαιριακή, χωρίς σοβαρό υπόβαθρο.
2. Μπορούμε να αξιολογήσουμε τη συμπεριφορά του ήρωα, ο οποίος από τη μια δεν έχει βρει σαφή επαγγελματικό προσανατολισμό κι από την άλλη παρουσιάζει αδικαιολόγητη αυτοπεποίθηση, αφού θεωρεί σίγουρο το βραβείο. Αναλυτικότερα:
Η προσωπικότητα του κ. Καββαδία
Ο κ. Καββαδίας είναι ένας άνθρωπος με υπερβολική αλλά χωρίς αντίκρισμα αυτοπεποίθηση, που φτάνει στα όρια της νοσηρής έπαρσης - αυτό ακριβώς που δηλώνει η λέξη ξιπασμένος. Τον διακρίνει μια αδικαιολόγητη αυτοεκτίμηση, που τον οδηγεί στην υπερβολική εκτίμηση του λογοτεχνικού του ταλέντου και στην αλαζονεία για το έργο του, με αποτέλεσμα να πλάσει μια πραγματικότητα καθόλου ρεαλιστική (Και δεν είχε την παραμικρή αμφιβολία πως θα 'παιρνε παμ­ψηφεί το πρώτο βραβείο — ήταν απόλυτα σίγουρος για το βραβείο). Είναι επίσης ευφάνταστος (ζει με τη φαντασία του το κοσμικό γεγονός, στο οποίο θα είναι πρωταγωνιστής), ματαιόδοξος (ράβει καινούριο κουστούμι για τη βραδιά της απονομής των βραβείων) και φιλόδοξος, αφού εκτός από τα χρήματα, τον ενδιαφέρει και η δόξα [Χώρια η δόξα). Κατά τα άλλα, είναι ένας ανεύθυνος άνθρωπος, ανεπάγγελτος, που έχει βολέψει τον τυχοδιωκτισμό του πίσω από τον αυτοχαρακτηρισμό «ελεύθερος σκοπευτής της ζωής». Έχει μόνιμο οικονομικό πρόβλημα (Τα οικονομικά του ήτανε πολύ ζορισμένα εκείνο τον καιρό... αλλά και πότε δεν ήτανε;) και δεν έχει κάνει καμιά προκοπή στη ζωή του (Είχε πατήσει τα 44 και δεν είχε ακόμα στεριώσει σ'ένα επάγγελμα). Ωστόσο είναι και ευαίσθητος, αφού το μυθιστόρημα του είχε ως θέμα τις περιπέτειες της δικής του ευαίσθητης καρδιάς. Εξάλλου η ευαισθησία του αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι το ζήτημα της αποτυχίας του Πολύ βαριά το πήρε: απομονώθηκε, έπεσε σε κατάθλιψη, «έπινε και κάπνιζε συνέχεια».
—        Στη συνέχεια όμως αποδεικνύεται ότι είναι επιτήδειος: αξιοποιεί τη διαπίστωση της Επιτροπής ότι έχει άφθονες και πρωτότυπες ιδέες, εμπορευματοποιεί «το θείο δώρο των ιδεών» και δραστηριοποιείται σε έναν τομέα εργασίας πρωτότυπο και, όπως αποδεικνύεται, κερδοφόρο. Είναι και αυτός ένας τυχοδιώκτης, που στήνει μια ευκαιριακή δουλειά και προσπαθεί να πλουτίσει χωρίς μόχθο, εκμεταλλευόμενος μιαν ανάγκη στην αγορά και πουλώντας ένα αγαθό σημαντικό, τις πολύτιμες ιδέες του, σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από ένδεια ιδεών

Ειρωνικός τόνος του διηγήματος: στηλιτεύει τη συμπεριφορά ενός συγκεκριμένου ανθρώπινου χαρακτήρα (επιπόλαιος τυχοδιώκτης)

Αξίζει να επισημανθεί ο λεπτός ειρωνικός τόνος που διαπερνά το απόσπασμα και εντοπίζεται όχι μόνο στα σχόλια του αφηγητή για τον ήρωα (τον αποκαλεί κ. Καββαδία, τονίζει τις περιπέτειες της «ευαίσθητης καρδιάς του» κ.λπ.), αλλά και στον έμμεσο σχολιασμό που κάνει για τους κύκλους ανθρώπων του πνεύματος και της πολιτικής, οι οποίοι είναι οι «εν δυνάμει» αγοραστές των ιδεών του.

Η γραφή του Αντ. Σαμαράκη στο διήγημα αυτό είναι απλή, λιτή, με σύντομες και αστόλιστες φράσεις. Η αφήγηση, αντικειμενική και ρεαλιστική, περιορίζεται στην καταγραφή του θέματος χωρίς συναισθηματισμούς και αδικαίωτους καλλωπισμούς.

Αφήγηση- Αφηγητής
Χρόνος : «τον περασμένο Σεπτέμβριο» ( δεν προσδιορίζεται επακριβώς)
Χώρος : Αθήνα ( “Βερανζέρου30″)
Αφηγητής : δεν μετέχει στην ιστορία ( ετεροδιηγητικός)
Αφήγηση : κύρια αφήγηση ( πρώτη και τελευταία παράγραφος ) , τα ενδιάμεσα γεγονότα = αναδρομική αφήγηση

 Δομή: Ενότητες 
Α) «Η ιδέα … Χώρια η δόξα» : Η υπερεκτίμηση των δυνατοτήτων του μέσα από τη σιγουριά της βράβευσης.
Β) «Το μυθιστόρημα… να υπογραμμίσει το γεγονός» : Η απογοήτευση του κ. Καββαδία από τη διάψευση των προσδοκιών του.
Γ) «Λοιπόν, την ώρα … το Γραφείο Ιδεών»: Η αξιοποίηση του «χαρίσματος» του κ. Καββαδία με τη δημιουργία του «Γραφείου Ιδεών»

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Ποια ιδέα επιθυμεί να αγοράσει ο άγνωστος που επισκέπτεται τον κύριο Καββαδία στο «Γραφείον Ιδεών»; Πώς δικαιολογεί την επιθυμία του αυτή; Να εντοπίσετε τα αντίστοιχα χωρία του διηγήματος.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Πιστεύετε ότι η περίπτωση του κ. Καββαδία εντάσσεται στο γενικό πρόβλημα της ανεργίας της σύγχρονης εποχής;  Να δικαιολογήσετε την άποψή σας.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………......................................
Ο λόγος του κειμένου σε πολλά σημεία είναι ελαφρά ειρωνικός. Να εντοπίσετε αυτά τα σημεία.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Ποια κατάληξη είχε το «Γραφείον Ιδεών» και ο ιδιοκτήτης του;
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Η ανεργία και τα συνακόλουθα οικονομικά προβλήματα οδηγούν πολλές φορές τους ανθρώπους σε πρωτότυπες εργασιακές δραστηριότητες. («Πενία τέχνας κατεργάζεται», έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες.) Κάντε μια έρευνα στο κοντινό σας περιβάλλον και συγκεντρώστε στοιχεία για τα ονομαζόμενα «επαγγέλματα του ποδαριού», που δίνουν πρόχειρες λύσεις σε τέτοιου είδους προβλήματα.